سفارش تبلیغ
صبا ویژن




























بسم الله الرحمن الرحیم

تحلیلی فقهی از شرایط مصرف و کراهت در زمان کمبود و گرانی

از شرایط اخیر گرانی و کمیابی مرغ که خبر دارید؟
همینطور از صفهای طولانی برای خرید مرغ دولتی ؟

صحبتها و تحلیلهای زیادی در مورد علل گرانی شده است اما در این بین صحبت حضرت آیت الله مکارم شیرازی در بحث تفسیر ویژه ماه رمضان در حرم مطهر حضرت معصومه سلام الله علیها جالب توجه است که فرموده اند:

"  عده زیادی درباره قیمت مرغ اصرار می‌کنند؛ در حالی که اگر گوشت مرغ نخورند خیلی مسئله مهمی نیست. بیشتر اطبا گفته‌اند که مواد گوشتی غذای مناسبی برای انسان نیست و نباید افراط کرد؛ تنها مقدار کمی لازم است."

"مردم با قناعت مشکلات را کم کنند و در مبارزه با گرانی به سهم خود سهیم شوند."

"من بدون اینکه در این مسئله تحریم کنم، خودم تصمیم گرفتم گوشت مرغ نخورم. مردم هم می‌توانند با جمع و جور کردن اطراف کار در مقابله با گرانی سهیم باشند؛ البته دولت هم باید برای برطرف کردن گرانی‌ها کمر همت ببندد."

 یکی از روحانیون بزرگوار که از شاگردان حضرت آیت الله مکارم هستند در مورد این مطلب این مرجع بزرگوار این چنین توضیح می دهند که :

"برای این سخن آیت الله مکارم که از آن استشمام کراهت فقهی در مصرف گوشت مرغ در این شرایط هم می شود چند نکته قابل ذکر است:

1-گرانی های اخیر می تواند یا به علت کمبود مرغ در بازار باشد یا دست عده ای سودجو در میان است . بر فرض دوم که دست عده ای سودجو در میان باشد هرگونه مصرف و تهیه ی چنین مرغی که سود آن مستقیم و غیرمستقیم به جیب سودجویان می رود عقلا درست نیست. و بر فرض اول که گرانی به علت کمبود مرغ باشد یعنی در واقع مرغ به تعداد جمعیت 75 میلیونی ایران نیست و عرضه کمتر از تقاضاست در این صورت هرگونه مصرف ما این موضوع را تشدید کرده و جامعه اسلامی را ناآرام می کند که هیچ مبنای فقهی تشتت جامعه ی اسلامی را نمی پذیرد.

2-نکته ای که در این بین اهمیت بسزایی دارد این است که آیا تهیه ی مرغ کیلویی 4700 تومانی با یارانه ی دولتی اشکال دارد؟

در جواب باید گفت این مرغها از بیت المال مسلمین تهیه شده است. بیت المالی که در تک تک ریالهای آن همه ی مسلمانان سهیمند. حال آیا ما می توانیم مطمئن باشیم  که به همان نسبت ریالی که ما گوشت را در مراکز استان و شهرها تهیه می کنیم با همین میزان به دست مناطق محروم و دورافتاده هم میرسد؟ هیچ کس نمی تواند این را تضمین کند. پس ما در واقع از بیت المالی استفاده کرده ایم که ممکن است برخی و یا حتی اکثریت جامعه از آن محروم باشند و حتی فرض این مسئله هم خوردن چنین گوشتی را حداقل شبهه ناک می کند.

3- در معاملات فقهی هر نوع داد و ستد مبتنی بر ثمن و مثمن است یعنی پول بدهی و در قبال آن یک کالای خاص را بدون هیچ قید و شرطی بگیری. بر این مبنا فروشنده نمی تواند بر کالای خود چیزی را ضمیمه کند که مشتری آن را نمی پسندد و در غیر این صورت اگر فروشنده بخواهد یک چیز یا کار ناپسندی را به کالای خود اضافه کند آن معامله محل اشکال است. حالا در فرض مذکور ما که خریدن مرغ همراه با اعمال شاقه در صفها و کش و واکش ها شده است در واقع شما پول خود را می دهید و در قبال آن مرغ+اعمال شاقه می خرید! این صورت معامله یک صورت فقهی سالم نیست که ثمن در مقابل مثمن باشد با رضایت کامل طرفین و بدون هیچ پیش شرط یا پس شرطی.



گرانی مرغ

4- این فرض اخیر ممکن است دقیقا به معنای کراهت فقهی نباشد ولی می تواند به صورت کراهت اخلاقی مطرح شود :
شارع مقدس بنا را بر کرامت انسان گذاشته است و هرگونه عملی که کرامت انسانی را لکه دار نماید قطعا مورد قبول شارع مقدس نیست. و حال اینکه آنچه را که ما در صفهای شلوغ و طولانی خرید مرغ می بینیم هیچ گونه سنخیتی با کرامت انسانی ندارد و گویا انسانها برای خرید چندکیلو گوشت مرغ هورمونی کرامت انسانی و شخصیت خود را زیر پا می گذارند و یا خودشان در صفها به این طرف و آن طرف کشیده می شوند یا مجبور می شوند افراد دیگر را کنار بزنند! "

صحبتهای اخیر هرچند در مورد گوشت مرغ مطرح شده اما به نظر نگارنده این صحبتها می تواند در مورد مصرف تمام کالاهایی که توجه به مصرف آن زمینه ی نا آرامی و تشتت جامعه ی اسلامی را فراهم می کند تعمیم داد.

پس به نظر میرسد اگر پیشوایان فقهی ما بر اساس دیدگاه فقه متعالی اسلام از مصرف چنین مواردی امتناع می کنند بر من و شمای مسلمان نیز فرض است که از بزرگان دینی خود تبعیت کنیم.


لینک مرتبط :

برق‌گرفتگی پنج زن در صف مرغ دولتی 


نوشته شده در یکشنبه 91/5/1ساعت 12:6 عصر توسط منتظرالقائم نظرات ( ) |


Design By : Pichak